Zapraszamy do udziału w niezwykłym konkursie, organizowanym z okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę, w ramach cyklu „Jarosławskie dla Niepodległej”. Jego głównymi celami jest ukazanie zaangażowania mieszkańców powiatu jarosławskiego w odzyskiwanie niepodległości, prezentacja miejsc i wydarzeń związanych bezpośrednio z I wojną światową na ziemi jarosławskiej oraz zwrócenie uwagi na strategiczny status Jarosławia – niezwykle ważny, choć nieco zapomniany - w kontekście rywalizacji austriacko – niemiecko – rosyjskiej w czasie Wielkiej Wojny.

Tytuł konkursu brzmi „Powiat jarosławski w drodze do niepodległości – 1914–1918”, zaś jego organizatorami są Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. Stefana Banacha,  Stowarzyszenie „Ocalić przeszłość dla przyszłości” oraz Powiat Jarosławski. Honorowy patronat objął Tadeusz Chrzan, starosta jarosławski.

Prace konkursowe  można wykonywać indywidualnie lub w dwuosobowych zespołach w formie prezentacji multimedialnej, filmu lub… pocztówki. Sam konkurs przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych (w tym klas gimnazjalnych) oraz ponadgimnazjalnych. Czas do 8 czerwca, a więcej informacji w załączonym regulaminie.

O akcji "Jarosławskiej dla Niepodległej" więcej TUTAJ

Jeden z celów? Przekazanie w nowatorski sposób wiedzy na temat zabytków, charakterystycznych miejsc oraz postaci związanych z odzyskaniem niepodległości w Jarosławiu. To m.in. przyświeca organizatorom gry miejskiej, czyli Zespołowi Szkół Drogowo-Geodezyjnych i Licealnych w Jarosławiu, która odbędzie się już 25 kwietnia. Patronem honorowym jest Tadeusz Chrzan, starosta jarosławski, a wśród mecenasów Emdex AGD RTV, Centrum Edukacji Terapii CET, PSB Bartoszek Materiały Budowlane.

- Gra miejska organizowana jest by zapoznać jej uczestników z wydarzeniami związanymi z odzyskiwaniem i utrwalaniem niepodległości przez Polskę w latach 1914-1921. Uwzględniliśmy stare zdjęcia, charakterystyczne daty czy zabytki, tak by te elementy i ich historia utkwiły w pamięci twórców i uczestników gry - mówią o swoim przedsięwzięciu organizatorzy.

Gra odbędzie się na terenie Jarosławia. Punkt startowy będzie w Zespole Szkół Drogowo–Geodezyjnych i Licealnych, meta w budynku Starostwa Powiatowego. Drużyny otrzymają od organizatora instrukcję gry oraz komplet niezbędnych materiałów. W każdym z punktów kontrolnych drużyny będą wykonywać zadania. Wykonanie zadania będzie odnotowane w Karcie Gry. Zwycięży drużyna, która rozwiąże wszystkie zagadki i pokona najszybciej trasę. Szczegóły znajdują się w dołączonym regulaminie.

Przedsięwzięcie organizowane jest w ramach dużej akcji "Jarosławskie dla Niepodległej". Skupia ona kilkunastu partnerów, którzy chcą w różnorodny sposób uczcić 100. rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę. Wśród propozycji są pikniki tematyczne, konkurs fotograficzny, rajd turystyczny... A wszystko pod wspólnym hasłem "Jarosławskie dla Niepodległej", pod patronatem Tadeusza Chrzana, Starosty Jarosławskiego i biało-czerwonym logo, z wykorzystaniem motywu orzełka strzeleckiego i tytułowego Jarosławskiego. Więcej o akcji przeczytasz na stronie http://www.starostwo.jaroslaw.pl/aktualnosci/item/4093-jaroslawskie-dla-niepodleglej

Powiat Jarosławski przyłączył się do uczczenia 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę, właśnie u nas, w naszym regionie, naszej "Małej Ojczyźnie" - Jarosławskiem. Efektem jest akcja zainicjowana przez Muzeum Kamienica Orsettich w Jarosławiu. Stopniowo dołączali partnerzy - w tym Stowarzyszenie "Ocalić przeszłość dla przyszłości" - i powstało coś wyjątkowego. Każdy z nich wniósł swój pomysł - są m.in. gra miejska, pikniki tematyczne, konkurs fotograficzny, rajd turystyczny... A wszystko pod wspólnym hasłem "Jarosławskie dla Niepodległej" i pod patronatem Tadeusza Chrzana, Starosty Jarosławskiego. Powstało również logo akcji. Co więcej inicjatorzy akcji i jej partnerzy są pewni, że ta akcja wyzwoli i zainspiruje jeszcze inne pomysły.

Partnerem "Jarosławskiego dla Niepodległej" jest Województwo Podkarpackie https://www.facebook.com/podkarpackie.przestrzen.otwarta/

Planowane wydarzenia związane ze 100. rocznicą odzyskania niepodległości „Jarosławskie dla Niepodległej:

• "Jarosławskie dla Niepodległej" – akcja edukacyjna – Muzeum Kamienica Orsettich w Jarosławiu – w trakcie
• Gra miejska „Jarosławskie dla Niepodległej” – 25 kwietnia - partner wiodący Zespół Szkół Drogowo-Geodezyjnych i Licealnych w Jarosławiu
• Piknik „Jarosławskie dla Niepodległej” – Garnizon Jarosław z partnerami - 23 czerwca
• Piknik Lotniczy w stulecie odzyskania niepodległości i powstania polskich sił powietrznych – 15 sierpnia – partner wiodący Aeroklub Ziemi Jarosławskiej
• Otwarcie Izby Pamięci – 17 września – partner wiodący Zespół Szkół Budowlanych i Ogólnokształcących w Jarosławiu
• „Śladami niepodległości - Jarosławski Marsz na Orientację” – 21 września – partner wiodący Zespół Szkół Spożywczych Chemicznych i Ogólnokształcących w Jarosławiu 
• Złaz Turystyczny „Dla Niepodległej - z serca miasta na dach powiatu” - 25/26 września – partnerzy wiodący I Liceum Ogólnokształcące i Zespół Szkół Ekonomicznych i Ogólnokształcących w Jarosławiu
• "Policja w służbie Niepodległej" - akcja edukacyjna - wrzesień/październik - partner wiodący Komenda Powiatowa Policji w Jarosławiu
• Konkurs pamięci „Powiat jarosławski w drodze do niepodległości 1914 -1918”- marzec/czerwiec – 5 października Gala Finałowa - partnerzy wiodący Stowarzyszenie "Ocalić przeszłość dla przyszłości"/Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Jarosławiu
• Konkurs fotograficzny „Ślady Niepodległej w Jarosławiu” – wrzesień/październik - 17 października wernisaż – partner wiodący Zespół Szkół Ekonomicznych i Ogólnokształcących w Jarosławiu 
• „Zasłużeni dla Jarosławia” – akcja pamięci – wrzesień/listopad – Msza św. w intencji 6 listopada – partner wiodący Zespół Szkół Spożywczych Chemicznych i Ogólnokształcących w Jarosławiu
• Wspólnie śpiewamy hymn Polski - 9 listopada, godz. 11.11
• III Charytatywny Bal Oficerski – 9 listopada - na zaproszenie Tadeusza Chrzana, Starosty Jarosławskiego.
  
  

Publikujemy dziś pierwszą część niecodziennego kalendarium, w którym chcemy odtworzyć najważniejsze i najciekawsze wydarzenia w roku 1918, tuz przed odzyskaniem niepodległości, które działy się w Jarosławiu i okolicach.

Jarosławskie dla Niepodległej, to inicjatywa Muzeum Kamienica Orsettich, wspierana przez Powiat Jarosławski i starostę Tadeusza Chrzana. Zainaugurowano profil na portalu społecznościowym, zatytułowany właśnie "Jarosławskie dla Niepodległej", swój wygląd zmieniła strona internetowa muzeum. Rozpoczęto także wielką społeczną akcję zbiórki pamiątek, związanych z odzyskaniem niepodległości właśnie w Jarosławskiem (dla niezorientowanych warto powiedzieć, że Jarosław i okolice były jednym z głównych centrów czynu niepodległościowego w ówczesnej Galicji).

Za pomocą internetu (Facebook - profil dostępny TUTAJ - warto polubić, nie tylko przez miłośników historii - oraz  strony Muzeum Kamienica Orsettich TUTAJ), przez cały rok 2018, będzie prowadzone kalendarium najistotniejszych, najciekawszych wydarzeń na drodze do odzyskania niepodległości Polski, w naszej lokalnej Ojczyźnie, czyli tytułowym Jarosławskiem. Będzie ono ilustrowane, często unikatowymi fotografiami ze zbiorów muzealnych.

Styczeń 1918:

W styczniu 1918 r. Rada miasta Jarosławia odbyła dwa posiedzenia, w tym budżetowe. Obradowała w następującym składzie: burmistrz A. Dietzius, asesorowie: J. Strisower, dr A. Friedwald, dr M. Segal, P. Kopystyński i radni: dr A. Händel, ks. C. Chotyniecki, dr J. Trzaskowski, S. Gurgul, I. Rychlik, B. Pomeranz, dr D. Büchheim, J. Mark, W. Brodowicz, dr F. Rothstein, A. Mączka, E. Uiberall, L. Schmalzbach, dr Z. Meissels, P. Malinowski, E. Galik, B. Schneeweis, A. Truszkowski, J. Koczyrkiewicz, B. Fleszar, M. Blumenfeld, J. Argasiński, ks. S. Fus, A. Gosławski, F. Krämer, B. Cyrul, dr E. Nacht, F. Majka.

W budżecie po stronie wydatków zaplanowano kwotę 684 306 74 k., a dochody określono na 675 185 65 k. Niedobory zamierzano pokryć 20% dodatkami do podatków bezpośrednich. Ponadto urzędnikom miejskim przyznano dodatek wojenny za I półrocze 1918 r. A 200 k. zapomogi przeznaczono dla wdów i sierot po poległych i zmarłych, z ran i chorób, żołnierzach pułku Obrony Krajowej nr 34 (jarosławski, stacjonujący w koszarach przy ul. Kościuszki).

W tym czasie najważniejszą władzą w powiecie jarosławskim był starosta M. Rawski. To on komunikował decyzje rządu i władzy krajowej – c. k. Namiestnictwa Magistratowi Jarosławia i Zwierzchnościom Gminnym oraz czuwał nad ich realizacją. W styczniu 1918 r. władza koncentrowała się na sprawach frontu wojennego, wyżywienia, mieszkań i odbudowy kraju.

Walczącym armiom, wykrwawionym przez lata wojny, dramatycznie brakowało rekrutów. Do oddziałów pospolitego ruszenia powoływano coraz starsze roczniki. Organizacją poboru i pracą komisji wojskowej zajmowało się Starostwo. Jej posiedzenia odbywały się w budynku Towarzystwa Rzemieślników Chrześcijańskich "Gwiazda" przy ul. Franciszkańskiej. Informacje o poborze przekazywano drogą służbową i poprzez afisze rozlepione w miastach i wsiach powiatu. Rekrut był zobowiązany stawić się umyty i trzeźwy. Na potrzeby frontu, rozporządzeniem ministra handlu, zarekwirowano zapasy skór owczych, jagnięcych i kozich oraz odpadki tych skór. Towar należało przekazać uprawnionym handlarzom lub bezpośrednio do wojskowego składu skór we Wiedniu.

W styczniu 1918 r. brakowało także żywności. C. k. Urząd dla wyżywienia ludności obniżył dzienną rację spożycia zboża i mąki. Dla rolników przewidziano 7,5 kg zboża lub 6,5 kg mąki na miesiąc, a dla pozostałych mieszkańców 4,6 kg i tylko dla ciężko pracujących fizycznie 7,4 kg. Obowiązywał całkowity zakaz wywozu żywności z pow. jarosławskiego. Przekraczających przepisy przykładnie karano. A. Knebel za wywóz masła otrzymał 20 k. grzywny, którą miał wpłacić na fundusz ubogich miasta Jarosławia. Ustalono maksymalną cenę jabłek w sprzedaży detalicznej. Wszystkie zapasy karpieli (brukwi) i rzepy zostały zajęte na rzecz Zakładu zaopatrzenia w jarzyny i owoce we Wiedniu. Dla producentów i hodowców bydła zostawiono 60% ich własności.

Pomocą państwa zostały objęte rodziny, które w wyniku wojny utraciły domy i mieszkania. Otrzymały one tzw. asygnetę czynszową, czyli dopłatę. Nadal obowiązywały przydziały węgla, w styczniu 1918 r. Jarosław otrzymał 900 t. opału. Ściśle reglamentowano nici, wtedy towar pierwszej potrzeby w samowystarczalnych gospodarstwach domowych. Ustanowiono dwie kategorie uprawnionych: rodziny złożone z czterech lub mniej osób i takich było 3316 i powyżej pięciu członków, tych naliczono 2028. Dystrybucją nici, w cenach z góry ustalonych i za okazaniem asygnaty, zajęli się kupcy handlujacy nimi przed wojną.

Na wypadek demobilizacji sporządzono spisy przyrządów i materiałów potrzebnych do odbudowy zniszczonych przedsiębiorstw miejskich: rzeźni i gazowni. Zbierano także dane do rozdziału, pomiędzy instytucje państwowe i samorządowe materiałów, będących na razie w zarządzie wojskowym. Pewnym zwiastunem normalizacji i zbliżającego się końca wojny był reskrypt c. k. Namiestnictwa z 7 stycznia 1918 r. znoszący rozporządzenie z 6 lutego 1916 r. o sądach doraźnych w obrębie c. k. Komendy Wojskowej w Krakowie.

Jarosławskie dla Niepodległej, to inicjatywa Muzeum Kamienica Orsettich, wspierana przez Powiat Jarosławski i starostę Tadeusza Chrzana. Dziś, 12 stycznia, zainaugurowano profil na portalu społecznościowym, zatytułowany właśnie "Jarosławskie dla Niepodległej", swój wygląd zmieniła strona internetowa muzeum. Rozpoczęto także wielką społeczną akcję zbiórki pamiątek, związanych z odzyskaniem niepodległości właśnie w Jarosławskiem (dla niezorientowanych warto powiedzieć, że Jarosław i okolice były jednym z głównych centrów czynu niepodległościowego w ówczesnej Galicji).

Za pomocą internetu (Facebook - profil dostępny TUTAJ - warto polubić, nie tylko przez miłośników historii - oraz  strony Muzeum Kamienica Orsettich TUTAJ), przez cały rok 2018, będzie prowadzone kalendarium najistotniejszych, najciekawszych wydarzeń na drodze do odzyskania niepodległości Polski, w naszej lokalnej Ojczyźnie, czyli tytułowym Jarosławskiem. Będzie ono ilustrowane, często unikatowymi fotografiami ze zbiorów muzealnych. Ale to nie wszystko.

Muzeum zwróciło się z apelem o związanym z przygotowywaniem okolicznościowej wystawy i publikacji. Jego pełna treść poniżej:

"W setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich przygotowuje jubileuszową wystawę i okolicznościową publikację.

W związku z powyższym zwracamy się z uprzejmą prośbą do Państwa – mieszkańców Jarosławia i powiatu jarosławskiego o wsparcie naszych działań. Zależy nam bardzo na całościowym i wyczerpującym przedstawieniu tych wielkich i tragicznych wydarzeń wojennych oraz zmagań politycznych o niepodległą Rzeczypospolitą.

Poszukujemy oryginalnych, nieznanych dotychczas, dokumentów pisanych, wspomnień, żołnierskich i rodzinnych fotografii, wszelkiego typu pamiątek i przedmiotów wykonanych w czasie wojny.

Wspólnie dołóżmy wszelkich starań, aby uhonorować i wprowadzić na karty historii szeregowych żołnierzy regularnych armii, Legionów oraz ludności cywilnej, tych wszystkich, którzy ponieśli na swoich barkach największy ciężar wojny.

Z góry dziękujemy."

Kontakt: Muzeum w Jarosławiu, Rynek 4; tel.: 16 621-54-37; mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.